Psikiyatrik hastalıklarda damgalama ile mücadele

Psikiyatrik hastalıklar, dünyada ve ülkemizde en sık karşılaşılan sağlık sorunlarından biridir. Depresyon, kaygı bozuklukları, bipolar bozukluk, şizofreni gibi ruhsal hastalıklar her yaş grubunda görülebilir ve kişinin yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyebilir.

“Günümüzde en az hastalıkların kendisi kadar zorlayıcı olan bir başka sorun daha vardır o da damgalama” diyen Nev Sağlık Grubu Psikiyatri Bölümü’nden Uzm. Dr. Tuğçe Doğan, konuyla ilgili açıklamalarda bulunundu.

Damgalamanın Anlamı ve Etkileri

Doğan, “Damgalama, psikiyatrik bir tanı almış bireyin toplum tarafından önyargılarla değerlendirilmesi, dışlanması ya da küçümsenmesi anlamına gelir. Ne yazık ki ruhsal hastalıklar hâlâ bazı yanlış inanışlarla birlikte anılmakta; ‘zayıflık’, ‘irade eksikliği’ ya da ‘kişisel yetersizlik’ olarak görülmektedir. Bu önyargılar, ruhsal sorun yaşayan bireylerin tedaviye başvurmalarını geciktirmekte, hatta kimi zaman tamamen engellemektedir” diye konuştu.

Ruhsal Hastalıklar da Tedavi Edilebilir

Uzm. Dr. Tuğçe Doğan, “Oysa ruhsal hastalıklar da tıpkı diyabet, kalp hastalıkları veya hipertansiyon gibi biyolojik temelleri olan ve tedavi edilebilen sağlık sorunlarıdır. Uygun tedavi ve destekle bireyler yaşamlarına sağlıklı bir şekilde devam edebilir. Damgalama, bu süreci zorlaştırmakta ve bireyleri yalnızlığa, umutsuzluğa ve tedavisizliğe sürükleyebilmektedir” ifadelerini kullandı.

Aileler de damgalamadan etkileniyor

Uzm. Dr. Tuğçe Doğan, “Psikiyatrik hastalıklarda damgalamanın etkileri yalnızca hasta ile sınırlı değildir; aile bireyleri ve yakın çevre de toplumsal önyargılardan olumsuz etkilenmektedir. Bu durum hem hastanın iyileşme sürecini yavaşlatmakta hem de ailelerin yaşadığı yükü artırmaktadır” dedi.

Damgalamayı azaltmak toplumsal sorumluluk

Doğan, “Ruhsal hastalıklar tedavi edilebilir. Ancak damgalama, tedavi sürecinin önündeki en büyük engellerden biridir. Toplum olarak anlayışlı, destekleyici ve bilinçli davranmak, hastaların iyileşme yolculuğunu kolaylaştırır” dedi.

Ruh sağlığı hepimizin meselesi

Doğan, “Toplumda damgalamanın azalması için atılacak her adım hem bireylerin hem de toplumun ruh sağlığını güçlendirecektir. Unutulmamalıdır ki her 4 kişiden 1’i yaşamının bir döneminde ruhsal bir sorunla karşılaşmaktadır. Yani ruh sağlığı, hepimizin ortak meselesidir” diye konuştu.

Erken başvuru önemli

Doğan, “Ruhsal bir sorun yaşadığınızı düşünüyor ya da yakınınız için destek arıyorsanız, erken başvurunun tedavide çok önemli olduğunu hatırlatmak isteriz” dedi.